‘n Suid -Afrikaanse burger “x” besluit hy wil na skool in Engeland gaan studeer. Tydens sy studies oorsee ontmoet hy die liefde van sy lewe “y” ‘n Britse burger.
Beide partye besluit dat hulle met mekaar wil trou, maar is onskeker of hulle huwelik, geldig sal wees wanneer hulle terugkeer na Suid- Afrika.
Die bogemoende huwelik of verhouding demonstreer voldoende die noodsaaklikheid van die international privaatreg. Mans en vrouens van veskillende domiciliums en nasionaliteite mag verlief raak op mekaar en dan besluit om met mekaar te trou. Dit gebeur dan dikwels in die land waarin hulle hulself huidiglik bevind. In die algemeen word die formele geldigheid van die huwelik bepaal deur die reg van die land waar die huwelik voltrek is. Dit is gebasseer op die gemenereg leerstuk van die reg van die plek waar die huwelik voltrek is (lex loci celebratonis).
Hierdie algemene rëel is onderhewig aan die bedrog in die reg(fraus legis) leerstuk. Die leerstuk verhoed dat partye bewustelik hulle huwelik êrens anders laat voltrek om sodoende die wesenlike vereistes van hul domiciluim te onstnap. Die toonaangewende saak op hierdie gebeied is Kassim v Ghuruman & ‘n ander 1981 Zimbabwe LR 227. Hier het Ghumran en Kassim gevlug na Malawi om die streng huweliksvereistes in Zimbabwe te onstnap. Kassim was net 15 jaar oud en sy het die toestemming van haar ouers nodig gehad om ‘n geldige huwelik in Zimbabwe te voltrek. Kassim se pa het by hul terugkeer na Zimbabwe ‘n aansoek gebring om die geldige Malawiese huwelik nietig te laat verklaar. Die hof het toe bevind waar beide partye, of slegs een party, die bedoeling het om opsetlik hulle huwelik êrens anders te laat voltrek om ‘n wesenlike vereiste in hul lex domicilii te ontsnap fraudem legis optree. Dit sal dan veroorsaak dat die huwelik ongeldig is.
Die laaste uitsondering op die reg van die plek waar die huwelik voltrek is (lex loci celebrationis) leerstuk is die beginsel van publieke beleid. ‘n Huwelik sal teen die publieke beleid wees as dit teenstrydig is met fundametele morele beginsels van die betrokke gemeenskap. Gegewe die huwelik een van die fundamentele instellings in ons samelewing is, is dit nogsteeds belangrik om daarop ag te slaan dat sekere huwelike wel teen die publieke beleid sal wees. Dit gebeur gewoonlik in twee breë areas, naamlik waar die huwelik besmet is met bloedskande of waar daar ‘n gebrek is aan ouderdom of toestemming. Die algemene consensus blyk om te wees dat huwelike tussen half- en volbloed en huwelike tussen bloed verwante in die direkete linie teen die publiek beleid (contra bonis mores) sal wees.
Daarom sal die bogenoemde huwelik geldig wees as daar aan al die internasionale privaatreg beginsels voldoen word. Dit beteken dat hulle ‘n geldig huwelik moet sluit dienooreenkomstig die Britse reg.
Verder is belangrik om daarop te let dat die regsgevolge van die huwelik bepaal word deur verskillende internasionale privaatreg beginsels, maar die geldigheid van die huwelik sal bepaal word dienooreenkomstig die lex loci celebrationis.
Hierdie is ‘n algemene inligtingstuk en moet gevolglik nie as regs- of ander professionele advies benut word nie. Geen aanspreeklikheid kan aanvaar word vir enige foute of weglatings of enige skade of verlies wat volg uit die gebruik van enige inligting hierin vervat nie. Kontak altyd u regsadviseur vir spesifieke en toegepaste advies.