Artikel 21(1) van die Wet op Huweliksgoedere Nr 88 van 1984 bepaal dat ‘n man en vrou gesamentlik by die hof kan aansoek doen om verlof om die huweliksgoederebedeling wat van toepassing is op hulle huwelik, te verander.
Vereistes
Die hofuitspraak van Lourens et Uxor 1986(2) SA 291 (C) stel riglyne daar wat die hof moet volg met betrekking tot aansoeke kragtens artikel 21(1) van die Wet op Huweliksgoedere.
Die Wet bevat die volgende vereistes waaraan partye moet voldoen om hul huweliksgoederebedeling te verander:
- Daar moet goeie redes vir die voorgestelde verandering bestaan.
Volgens die Suid-Afrikaanse reg moet partye wat buite gemeenskap van goedere getroud wil wees ‘n voorhuwelikse kontrak aangaan voordat die huwelik gesluit word. Indien hulle versuim om dit te doen, is hulle outomaties getroud binne gemeenskap van goedere. Natuurlik is daar baie mense wat onbewus is van hierdie bepaling, dus moet hulle in staat wees om die hof te oortuig dat hul huweliksgoederebedeling verander moet word indien dit hul uitdruklike voorneme was dat hulle buite gemeenskap van goedere getroud wou wees.
- Voldoende kennis van die voorgestelde wysiging moet gegee word aan alle skuldeisers van die gades.
Die Wet vereis dat kennisgewing van die partye se voorneme om hul huweliksgoederebedeling te verander aan die Registrateur van Aktes gegee moet word, dat dit in die Staatskoerant en twee plaaslike koerante gepubliseer moet word ten minste twee weke voor die datum waarop die aansoek aangehoor sal word, en dat dit per gesertifiseerde pos aan al die bekende skuldeisers van die gades gestuur moet word. Verder moet die konsep Notariële Kontrak/ Huweliksvoorwaardekontrak wat die partye wil laat registreer, by hul aansoek aangeheg wees.
- Die hof moet oortuig wees dat geen ander persoon benadeel sal word deur die voorgestelde verandering nie.
Die hof moet tevrede wees dat die regte van skuldeisers van die partye nie beswaar word in die voorgestelde kontrak nie. Die aansoek moet dus voldoende inligting bevat oor die partye se bates en laste om die hof in staat te stel om te bepaal of daar goeie redes bestaan vir die voorgestelde verandering en of enige bepaalde persoon deur sodanige verandering benadeel sal word al dan nie. Sodra die hof tevrede is dat daar aan die vereistes voldoen is, kan dit gelas dat die bestaande huweliksgoederebedeling nie meer van toepassing is op hul huwelik nie en hul magtig om ‘n Notariële Kontrak/Huweliksvoorwaardekontrak te laat registreer waardeur hulle toekomstige huweliksgoederebedeling op sodanige voorwaardes as wat die hof goeddink, gereguleer gaan word.
Daar moet ook duidelik gestel word of een van die partye nie in die verlede gesekwestreer is nie, en indien wel, wanneer en in watter omstandighede. Die saaknommer van enige rehabilitasie-aansoek moet ook verstrek word.
Verder moet gestel word of daar enige hangende regsgedinge is waar ‘n skuldeiser poog om beweerde skuld verskuldig deur die egpaar of een van die twee, in te vorder.
Daar moet sorg gedra word dat die voorgestelde verandering in die bestaande huweliksgoederebedeling volledig gemotiveer word. Aansoekers moet verduidelik hoekom geen ander persoon benadeel sal word deur die voorgestelde verandering nie. In elk geval moet die bevel waarvoor gevra word en die konsep Notariële Kontrak/ Huweliksvoorwaardekontrak wat geregistreer moet word, ‘n bepaling bevat wat die regte van reeds bestaande krediteure beskerm.
Die aansoek moet bekend maak waar die partye gedomisilieerd is. Indien daar ‘n onlangse verandering in domisilie of verblyf was, moet dit so openbaar gemaak word dat die hof kan oorweeg of die aansoek in die gepaste forum gebring is en of bykomende kennis van die aansoek gegee moet word al dan nie. Gewoonlik word die aansoek gebring in die hof in wie se regsgebied die partye gedomisilieerd en gewoonlik woonagtig is.
Die negatiewe sy
Ongelukkig is die aansoek duur omdat albei gades aansoek moet bring in die Hooggeregshof op kennisgewing aan die Registrateur van Aktes en aan alle bekende krediteure, om verlof te kry om ‘n Notariële Kontrak/Huweliksvoorwaardekontrak te registreer wat die effek sal hê van ‘n nahuwelikse kontrak wat na registrasie die egpaar se nuwe huweliksgoederebedeling sal reguleer.
Die goedkoopste en beste opsie vir verloofde paartjies is om ‘n prokureur of notaris voor huweliksluiting te gaan sien ten einde ‘n behoorlike Huweliksvoorwaardekontrak te laat opstel wat die huweliksgoederebedeling van die egpaar sonder enige verwarring reguleer.
Hierdie artikel is ‘n algemene inligtingstuk en moet nie gebruik word of op staatgemaak word as regs- of ander professionele advies nie. Geen aanspreeklikheid kan aanvaar word vir enige foute of weglatings of vir enige verlies of skade voortspruitend uit vertroue geplaas op inligting hierin vervat nie. Behoudens foute en weglatings (BFW).