As iemand ‘n aansienlike boedel nalaat mag dit konflik tussen die moontlike erfgename veroorsaak. Die hulp van ‘n prokureur wanneer ‘n boedel beredder word, kan onnodige moeilikheid verhoed.
Die Wet op Administrasie van Boedels, 1965, bepaal wat met ‘n persoon se boedel na afsterwe moet gebeur. Sekere stappe moet gedoen word om te verseker dat die proses wettig is. As die boedel baie geld werd is of as die oorledene kinders het, mag dit egter sinvol wees om die hulp van ‘n prokureur in te roep omdat familiegeskille en die skulde van die oorledene verwarrend kan wees.
Opspoor van ‘n afgestorwe familielid se testament
As die oorledene ‘n testament gelaat het is die eerste stap om dit op te spoor. Indien die oorledene jou nie vooraf meegedeel het waar die testament gevind kan word nie kan jy die verifikasiehof in die betrokke distrik of die Meester van die Hoë Hof nader om vas te stel of hulle nie ‘n afskrif op rekord het nie. Ander plekke om te soek is die oorledene se lewensversekeringmaatskappy, sy/haar bank of prokureur. Die oorledene mag ook ‘n afskrif van die testament veilig in sy/haar huis gebêre het.
Wie is die eksekuteur?
Die eksekuteur is die persoon wat aangestel word om die proses van boedeladministrasie te hanteer. Die administrateur sal of in die oorledene se testament vermeld word of deur die Meester van die Hoë Hof aangestel word. Die Meester sal finaal besluit wie die rol van eksekuteur moet vervul. Sou die gekose eksekuteur nie weet hoe om die boedel te hanteer nie of nie vertroud is met die wetlike prosedure nie, kan hy of sy ‘n prokureur om hulp nader. Wanneer die eksekuteur aangewys is sal die Meester aan die persoon ‘n Brief van Eksekuteurskap voorsien wat slegs vir hom/haar magtig om die boedel te hanteer.
Wat is die eksekuteur se pligte?
Die eksekuteur het verskeie verantwoordelikhede soos om te reël vir die waardasie van die bates en eiendom in die boedel. Hy of sy sal ook verantwoordelik wees om met al die begunstigdes in verbinding te tree en met hulle te onderhandel.
Van die eksekuteur se ander verantwoordelikhede behels:
- Reël vir voorlopige uitbetaling vir die familie se onmiddellike behoeftes.
- Open van ‘n bankrekening vir die boedel en die inbetaling van boedelfondse.
- Betaal van al die nodige boedelbelastings.
Dit is belangrik dat enigeen wat ten behoewe van die afgestorwene se boedel wil optree, oor die Brief van Eksekuteurskap moet beskik. Daarsonder sal sy/haar optrede onwettig geag word. Dit is ook van toepassing op die oorledene se huweliksmaat. Sodoende kan verhoed word dat verskillende familielede die hantering van die boedel probeer beïnvloed. Die administrateur sal ook besluit hoe die bates tussen erfgename verdeel word en of sommige of al die boedelbates verkoop moet word. As daar ‘n testament is sal die eksekuteur sy/haar besluite hierop grond.
Uiteindelik sal die eksekuteur ‘n likwidasie- en distribusierekening opstel. Dit sal ook aandui wat gemaak moet word met die bates wat oorbly na uitgawes. Die rekening word dan aan die Meester voorgelê wat sal nagaan of die optrede van die eksekuteur in ooreenstemming is met die begeerte van die oorledene en ook of alle wetlike vereistes nagekom is.
Belangrik om in gedagte te hou
Die Meester van die Hoë Hof moet van die oorledene se boedel in kennis gestel word binne 14 dae na afsterwe. Volgens die Departement van Justisie moet die afsterwe van iemand wat eiendom in Suid-Afrika besit het aan die Meester gerapporteer word ongeag of die oorledene in die land tot sterwe gekom het of nie.
Alle boedels waarvan die waarde R50 000 te bowe gaan moet direk aan die Meester van die Hoë Hof gerapporteer word omdat landdroskantore oor beperkte bevoegdheid beskik. As ‘n boedel aan ‘n landdroskantoor gerapporteer word sal dit gewoonlik na die Meester verwys word.
Verwysings
Departement van Justisie en Grondwetlike Ontwikkeling. 2012. “Reporting the estate of the deceased”. Geraadpleeg by: http://www.justice.gov.za/services/report-estate.html/ op 11/05/2016.
Administration of Estates Act 66 of 1965. Geraadpleeg by: http://www.justice.gov.za/ op 11/05/2016.
Hierdie is ‘n algemene inligtingstuk en moet gevolglik nie as regs- of ander professionele advies benut word nie. Geen aanspreeklikheid kan aanvaar word vir enige foute of weglatings of enige skade of verlies wat volg uit die gebruik van enige inligting hierin vervat nie. Kontak altyd u regsadviseur vir spesifieke en toegepaste advies. (E&OE)